पैसा कमाउने ९ मन्त्र !
हरेक व्यक्ति छोटो समयमा नै धनी बन्न चाहन्छन् । यसको लागि फाइनान्शियल प्लानिङ्ग यस्तो हुन जरुरी छ, जुन लक्ष्य प्राप्तिका लागि महत्वपूर्ण भुमिका निभाउन जरुरी छ । हामी तपाँईलाई केहि यस्ता मन्त्र बताउँदैछौं कि, जसलाई अपनाएर तपाँईको धनी बन्ने सपना पुरा हुनसक्छ ।
नाफाको पछि लाग्नु नोक्सान हो :- सामान्यतया नाफा एकमात्र यस्तो कारण हुनसक्छ, जसका लागि मानिस लगानी गर्छ । यसकारण, लगानीकर्ताको मनमा यो प्रश्न अवस्य हुन्छ कि अचेल लगानी कहाँ गरौं । यही कारणले लगानीकर्ता अलग–अलग एसेट्स जस्तो इक्विटी त कहिले गोल्डमा पैसा लगानी गर्छन् । यस बानीलाई चालु राखेपछि उनीहरु कहीँबाट पनि मोटा नाफा प्राप्त गर्न असफल हुन्छन् ।
नाफाको पछाडी भाग्ने बानी धेरै त लगानीकर्तामा हुन्छ । यस व्यवहारले तपाँइको लगानी पोर्टफोलियो गडबड हुन्छ , किनकी, तपाँई बजारमा चलिरहेको समयको निर्धारण गर्नु सक्नुहुन्न । यसकारण, फाइनान्शियल प्लानिंगको पहिलो मंन्त्र हो नाफाको पछाडी नलाग्नुस ।
हतारमा ट्याक्स प्लानिङ्ग नर्गनुस :- मात्रै ट्याक्स बचत गर्नका लागि लगानी गरी लगानीकर्ताहरु एक ठुलो गल्ती गरीरहेका हुन्छन् । ट्याक्स प्लानिङ्ग कुनै पनि व्यक्तिको व्यक्तिगत फाइनान्सको महत्पूर्ण हिस्सा बनेको हुन्छ । तर तपाई ट्याक्स बचतको बारेमा मात्रै सोन्चुहुन्छ भने अन्जानमा तपाई त्यस्ता प्रोडक्ट पनि किन्नुहुन्छ, जसको तपाईलाई कुनै आवश्यकता हुँदैन ।
प्रोडक्टलाई बुझेर लगानी गर्नुस :- अक्सर लगानीकर्ता आफ्नो मित्र, नातेदारलाई खुशि बनाउनका लागि इन्भेष्टमेन्ट प्रोडक्टस् किन्छन् । तर यो तपाँईको फाइनान्शियल स्थितिलाई बिगार्छ । यदि तपाई प्रोडक्टबारे बुझ्नु हुन्न या त्यसको जरुरत छैन भने त्यसलाई नलिनुस । आफ्नो जरुरतको हिसाबले नै प्रोडक्ट किन्नुस ।
फ्युचर इनकममा नलिनुस लोन :- राम्रो लगानीकर्ताको लागि जरुरी छ कि फ्युचरमा हुनेवाला कमाईको आधारमा लगानी नगरौं । अक्सर मानिस होम लोन, कार लोन, पर्सनल लोन, क्रेडिट कार्ड यसकारण लिन्छ कि उसको खर्च चलिरहोस र आउने दिनेमा टाइममा कमाई बढेपछि यसको ऋण तिराँैला, तर यो सही होइन । ऋण लिनु फ्युचरको फाइनानशियल प्लानिङ्गलाई प्रभावित पार्छ । कुनैपनि व्यक्तिको आफ्नो फाइनान्सको वास्तविक बुझाइ हुन जरुरी छ । यसपछि नै पैसा खर्च गर्नुपर्छ ।
आफ्नो चाहनाहरुमा पनि खर्च गर्नुस :- बचतको साथ–साथै आफ्नो इच्छाहरुमा पनि खर्च गर्नुहोस । लगानीकर्ताको रुपमा यो सोच्नु ठीक छैन कि जब पैसा हुँदैन अनि के हुन्छ ? यसकारण, वर्तमान एवं भविष्यको आवश्यकताहरु र इच्छाहरुको बीच सन्तुलन हुन धेरै जरुरी छ । छुट्टि मनाउनका लागि कतै जान पनि महत्वपूर्ण छ, जति रिटायरमेन्टका लागि बचत गर्न । तर, यदि तपाँई रिटायरमेन्टको बचत तपाँईको छुुट्टि मनाउनाले प्रभावित हुन्छ भने आफ्नो अन्य खर्च घटाउनुस, छुुट्टिकोे दिन थौरै मिलाउनुस र बजेट बनाएर जानुस । यदि तपाँईसँग फाइनान्शियल योजना छ भने तपाँईको हरेक योजना सफल हुन्छ ।
एउटै क्षेत्रमा धेरै लगानी नगर्नुस :- यदि तपाँई बजारमा छोटो समयमा धेरै मुनाफा दिनेवाला विषय देख्नुहुन्छ भने सम्भव छ कि तपाँई कुनै एक क्षेत्रमा धेरै लगानी गर्नुहुनेछ । धेरै जसो मानिस केवल पब्लिक प्रोविडेन्ट फण्ड, पारस्परिक एण्डोसेन्ट प्लान, बैंक एफडीमा लगानी गरी डेटमा आश्रित हुन्छन् । यस्तो लगानीकर्तालाई इक्विटीमा लगानी गरिरहन डर हुन्छ र उनीहरुको साथ रियल स्टेटमा लगानी गर्नका लागि पर्याप्त पैसा हुँदैन । तर, सफल इन्भेष्टरको सुत्र यो हो कि एसेट क्लासलाई बुझेर जोखिम उठाउने आफ्नो आफ्नो क्षमता अनुसार लगानी गर्नु अनी इन्भेष्टमेन्ट पोर्टफोलियोमा समय–समयमा ब्यालेन्स गरिरहनु ।
बिनाकारण नगर्नुस लगानी :- लक्ष्यलाई तपाँईको बचतलाई दिने गर्छ । यसले लगानीको अवधि निर्धारित गर्नमा मद्धत गर्ने गर्छ । अवधिको कारणले तपाँईलाई उचित एसेट क्लास छान्नमा मद्धत मिल्ने गर्छ ।
यतिमात्रै होइन यो एसेट क्लास सही प्रोडक्ट छान्नमा पनि तपाँईलाई मद्धत गर्न सक्छ । यदि तपाँईसँग आफ्नो इन्भेष्टमेन्टको उचित कारण छ या अर्को शब्दमा भन्नु पर्दा लगानीको लक्ष्य तय गरिएन भने यो कुराको संभावना अधिक हुन्छ कि तपाँई हतारमा लगानी गर्नुहुनेछ । त्यही, यदि तपाँई लक्ष्य तय गर्नुहुन्छ भने तपाँईसँग फेरी पनि इन्भेष्टमेन्ट र विथड्राल गर्ने समय पुरै जानकारी हुन्छ ।
बजेट बनाउनुस् :- तपाँइले यो बुझ्न जरुरी छ कि तपाँई कहाँ खर्च गरिरहनु भएको छ, किन खर्च गरिरहनु भएको छ र यो खर्चले तपाँईको फाइनान्शियल प्लानिङ्गमा कस्तो प्रकारको प्रभाव परिरहेको छ । जब तपाँई फाइनान्सको सबै विषयलाई साथै लियर हिँडुनुहुन्छ भने तपाँईको आफ्नो खर्चको मामलामा योजना हुन जरुरी छ र यो योजनालाई निरन्तरता दिनका लागि बजेट बनाएर हिँड्न जरुरी छ । बजेटले तपाँईलाई खर्च गर्नका लागि मद्धत मिल्छ । यदि तपाँईलाई खर्चको बजेट बनाउनमा दिक्क लाग्छ भने बचतको बजेट बनाउनुस । यो तय गर्नुस कि तपाँई आफ्नो कमाईको कति हिस्सा महिनामा बचाउनु छ र बाँकी पैसाले खर्च चलाउनु छ ।
आवश्यक परेको खण्डमा लिनुस फाइनान्शियल प्लानरको मद्धत:- यदि तपाँई आफैले तय गर्नुसक्नु भएको छैन भने तपाँईलाई कहाँ र कति लगानी गर्न पयो भने फाइनान्शियल प्लानरको मद्धत लिनुपर्छ । तपाईलाई इन्भेष्टमेन्ट कन्सल्टेन्ट बिना स्वार्थ र भेद–भावको सल्लाह दिन्छ, किनकी यो उसको प्रोफेशन हो । अब फाइनान्शियल प्लानर्स पनि नियमनको दायरामा आएको छ । एक ईमान्दार र जानकारी फाईनानशियल प्यानर नै सही सल्लाह दिएर आफ्नो फाईनानशियल स्ट्याटसको बलियो बनाउन सक्छ ।