किविबाट लाखौँ आम्दानी
फोनिज कोरिया संवाददाता
ईलाम – तालगाउँका बेनुप खतिवडाले गत ०६५ सालमा आठ सय देखी पन्ध्र सयसम्ममा १८ झ्याङ विरुवा खरिद गरेर किवि खेतीतिर सुरु गरेका थिए । उनै खतिवडाले यसवर्ष होलसेल मुल्यमा प्रतीकिलो तीन सयले आठसय किलो दुई लाख चालिस हजार मुल्यको फल विक्रि गरे । उनको बारीमा यसवर्ष एउटा झ्याङ (वोट)मा एक सय अठार किलो किवि उत्पादन भयो । यो त्यस क्षेत्रमा उत्पादन भए मध्ये सवै भन्दा वढि उत्पादन हो । उनले यसवर्ष किविको फल मात्र हैन बिरुवा बाट पनि उत्तिकै आम्दानी लिने आशा लिएका छन् । उनले ग्राफ्टिङ विरुवा र कटिङ विरुवा करिव आठ–आठ सय यस वर्ष बित्रिकालागि तयार पारेका छन् ।
उनले तयार गरेको ग्राफ्टिङ विरुवाको मुल्य तीन सय र कटिङ विरुवाको एक सय पचास पर्ने बताए । ग्राफ्टिङ विरुवा रोपेको दुई वर्षमा फल्ने र कटिङको विरुवा चारवर्ष पछि मात्र फल्ने भएर विरुवाको फरक–फरक मुल्य भएको उनको भनाई छ । उनले यसवर्ष विरुवाबाट तीनलाखको हाराहारीमा कमाई गर्न सकिने बताए । किविवारीमा अन्य जातका विरुवा समेत लगाउन सकिने उनको भनाई छ । उनले यसवर्ष घरेलु तथा साना उद्योग बिकास समिति इलामममा ‘‘उज्यालो कृषि फर्म’’ नै दर्ता गरेर किविको ब्यवसाय थालेका छन् ।
उनले इपिएस प्रणाली मार्फत लिइने कोरीयनन भाषा पनि उत्तीर्ण गरेका छन् । तर उनी कोरीयाको कमाई भन्दा किविको आम्दानीको माया लाग्न थालेको बताउँछन् । ‘‘के गर्ने भन्नेमा अझै अन्योलमा छु ।’’ उनले थपे, ‘‘अर्काको देश कति खट्नु पर्छ, ज्यान सकुशल आउने हो कि हैन ।’’हुनत हजारौँ युवा कोरीयन भाष अनुत्तीर्ण हुदा नरोएका हैनन् । उनलाई कमाइमा पनि किविको आम्दानीले दोमन बनाइदिएको छ ।
उनले उत्पादन गरेका विरुवाको पुर्वाञ्चलका विभिन्न जिल्लाहरुबाट माग आउन थालेको बताउने खतिवडा हाल समेत उदयपुरमा विरुवाको प्रसारप्रचारमा लागेका छन् । उनले किविबारी भित्र अलैँची, ग्राउण्ड एप्पल लगायतका बिरुवा लगाएका छन् ।
उनले ग्राउण्ड एप्पलबाट गत वर्ष पचास हजार आम्दानी लिएका थिए । एक सय प्रती किलो पर्ने ग्राउण्ड एप्पल यस वर्ष एक सय किलो भन्दा वढि हुने उनको भनाई छ ।
तालगाउँमा मात्र यस्तै किविको ब्यवसायिक आम्दानी लिने एक दर्जन भन्दा वढि परिवार छन् । तालगाउँमा मात्र हैन जिल्लाका बिभिन्न गाविसमा किविको ब्यावसायिक उत्पादन सुरु भइ सकेको छ । जिल्ला कृषि विकास तथ्याङ्कमा पनि जिल्लामा किविबाट लाखौँ रकम भित्रने गरेको छ ।