काेरियालीसँग विवाह


नेपालमा हुँदा बाला राई व्यस्त पत्रकार थिइन् । झण्डै एक दशक मुलधारको पत्रकारिता गरेकी उनी राम्रो फिचर लेख्थिन् । उनको रुची कला र रंगमञ्च थियो । उनले रंगमञ्चका अनेक पात्रका फिचर स्टोरी लेखिन् । धेरै कलाकारका अभिनय हेरिन् । नवरसका भावहरु बुझ्ने प्रयास गरिन् । क्यानभासका रंगहरु नियालिन् । सन् २०११ मा उनकै जीवन रंगमञ्च झै भयो । जब उनले कोरियन नागरिकसँग विवाह गरिन् । स्टेजमा मञ्चन भैरहेको नाट्य पात्रको जीवनमा आएको नयाँ मोड जस्तै ।

जिन्दगीको एक भाग सकियो । ‘मैले त आˆनै केटाको अनुहार राम्ररी थाहा नभइ बिहे गरें । आफैंलाई यस्तो पनि भयो भनेर सम्झाउन धेरै दिन लाग्यो,’ उनले भनिन्, ‘मेरी गाउँकी आफन्त बहिनीले पहिले कोरियनसँग विवाह गरेर आएकी थिएँ । उनैले आमासँग कुरा गरिछन् । मलाई आमाले कर गरिन् । खै, के भएर हुन्छ भन्दिएछु ।’

उनले बिहे गर्न राजी भएको केटा नेपाल गएसँगै म्यारिज ब्यूरोले सबै कागजात तयार गरिदियो । कफीसपमा बेहुलाले सुट लाए । उनले नेपाली सारी लगाइन् । दुवैले फोटो खिचे । त्यसपछि बिहे भयो ।

विवाह भएको तीन महिना पछि उनी कोरिया आइन् । न कोरियन भाषा आउने न संस्कार संस्कृति नै । उनलाई समस्या भयो । श्रीमान्ले एउटा एउटा शब्द अंग्रेजीमा भन्थे । इशाराले धेरै कुरा चल्थ्यो । झन्डै एक वर्षसम्म भाषा पढेपछि उनी सामान्य कुराकानी गर्नसक्ने भइन् । दैनिकी सामान्य बन्दै गयो ।

अहिले उनी एउटी छोरी हुर्काउँदै छिन् । फुर्सदको समयमा भाषा अनुवादकको काम पनि गर्छिन् ।

बालाको जस्तै छ धेरै कोरियन नागरिकसँग विवाह गरेर आउने नेपाली लगायत विदेशी बुहारीको समस्या । कति संख्या छन् ? यकिन तथ्यांक कतै छैन । नेपाली राजदूतावाससँग ६ सय १४ जना महिला र १ सय ३९ जना पुरुष कोरियनसँग बिहे गरेर आएको तथ्यांक छ । तर यो संख्या कोरिया भर विवाह गरेर आउने नेपालीको संख्याभन्दा थोरै रहेको दूतवासनै स्वीकार गर्छ ।

‘हामीलाई न त नेपालबाट विवाह गर्दा नै जानकारी हुन्छ, न कोरियामै । त्यसैले हामीसँग भएको यो जानकारी अफिसियल्ल होइन,’ नेपाली दूतावासका द्वितिय सचिव उद्वव न्यौपानेले भने, ‘औपचारिक तथा अनौपचारिक भेटमा कुराकानी हुन्छ । पहिलापहिला जस्तो समस्या पनि आउँदैन । कोरियन सरकारले पनि विदेशी महिलाहरुका लागि धेरै सुविधा दिएको छ । यसबाट हाम्रा दिदी बिहिनी पनि लाभान्वित छन् ।’

कोरियनसँग विवाह गरेर आउने महिलालाई भाषा र कोरियन जीवनशैली सिकाउन तालिम केन्द्रहरु छन् । कोरियन भाषामा ‘धामुना’ सेन्टर (बहुसंस्कृतिक परिवार सेवा केन्द्र) भनिने यस्ता केन्द्रमा विदेशी बुहारीहरुका लागि जीवन उपयोगी सिप पनि सिकाइन्छ । कुनै समस्या परे नेपालीमै भन्न सकिने सुविधा छ । तर कोरियनसँग विवाह गरेर आएका महिलाहरुका समस्या अनेक छन् ।

सन् २०१८ मा राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग कोरियाले गरेको एक अध्ययनले ४२ प्रतिशत कोरियनसँग विवाह गरेर आएका विदेशी महिलाले घरेलु हिंसा भोग्नु परेको र ६८ प्रतिशतले यौन हिंसा सहेको देखाएको थियो ।

विवाह गरेर आउनु अघि ‘केपप् ब्याण्ड’ र ‘टेलीसिरियल’ हेरेर ‘कोरिया त रमाइलो रहेछ’ भन्ने धेरै छन् । विवाह गरेर वास्तविक रुपमा कोरिया पुग्नेको यर्थाथ अर्कै छ ।

बिहे गर्नु पहिला म्यारिज ब्यूरोले राम्रै राम्रो मात्र भन्ने गरेको गैर आवासिय नेपाली संघ दक्षिण कोरियाकी महिला संयोजक शुभद्रा पालुङ्वाको दाबी छ । ‘बिहे गरेपछि सबै राम्रो हुने । तुरुन्तै कार्ड पाउने, अझ कतिले त डिभोर्स गरेर बस्दा पनि हुने भनेर भनि दिन्छन् । धेरै दिदी बहिनीलाई कोरियाको यर्थाथ थाहा नै हुँदैन,’ उनले भनिन् ।

नेपाल हुँदा म्यारिज ब्यूरोले एक दुई वर्षमै कोरियन ग्रीनकार्ड निस्कन्छ भने पनि कार्ड पाउन सजिलो छैन । कोरियन भाषा ‘एडभान्स लेभल’ पास गरेको, सन्तान भएको, आर्थिक अवस्था राम्रो रहेको जस्ता झन्झटिलो प्रक्रिया छन् । यी सबैमा श्रीमान्को सहयोग हरपल आवश्यक हुन्छ ।

एक अध्ययनले विदेशीसँग विवाह गर्ने कोरियनको उमेर औसतमा ४३.६ वर्षभन्दा बढि छ भने विदेशी महिलाको उमेर २५.२ वर्ष मात्रै छ । महिला र पुरुषको उमेर १८.४ वर्षले बढी भएपछि दाम्पत्य जीवनमा फरक पर्ने फेन्थेककी कविता लामा भनाइ छ ।

‘उमेर बढी भएपछि सोच्ने तरिका नै फरक हुने रहेछ । मैले सामान्य रुपमा लिएको विषयले परिवारमा झगडा नै हुने अवस्था पनि आउँछ,’ उनले भनिन् ।

धेरै घरयासी झगडाका कारण सम्बन्ध विच्छेद गर्नेको संख्या बढेको बढेकै छ । गत वर्ष ५ हजार विदेशीसँग विवाह गरेका जोडीले सम्बन्ध विच्छेद गरेका थिए ।

विदेशी महिला विवाह गर्न चाहने धेरै कोरियनका आर्थिक अवस्था राम्रो छैन । उनीहरुको बसोबास गाउँमा छ । खेती किसानी मुख्य पेशा हो । कोरियन केटीसँग विवाह गर्न नसके पछि विदेशी महिलाहरु विकल्पको रुपमा प्रयोग भैरहेका छन् । आर्थिक अवस्था कमजोर भएका पुरुषलाई विभिन्न नगरपालिकाले विवाहको लागि आर्थिक सहयोग समेत गर्छ ।

चीन, भियतनाम, थाइल्यान्ड, उज्बेकस्थान, फिलिपिन्सका महिलाहरु सबै भन्दा धेरै विवाह गरेर कोरिया आउँछन् । यसरी आउने धेरै महिलाका सपना समान छन् । आफू सेटल हुने अनि माइती देशमा सकेको आर्थिक सहयोग गर्ने हुन्छ ।

यहाँको तथ्यांक विभागले सन् १९९८ देखि विदेशीसँग गरेको विवाह रेकर्ड राख्न सुरु गरेको पाइन्छ । सबैभन्दा बढी विदेशी महिलासँग विवाह सन् २००५ मा भएको देखिन्छ । उक्त वर्ष ३० हजार ७ सय विदेशी महिला कोरियनसँग विवाह गरेका थिए भने ११ हजार ६ सय पुरुष विवाह गरेर कोरिया आएको रेकर्ड छ ।

पछिल्लो समय विदेशी महिलासँग विवाह गर्न केही कडा नियमहरु लागु भएका छन् । त्यससँगै विदेशीसँग विवाह गर्ने कोरियनको संख्या कम भएको छ । सन् २०१८ मा १६ हजार ६ सय विदेशी महिलाले विवाह गरेर आएका थिए भने ६ हजार पुरुषले विवाह गरेका थिए ।

परिवर्तन गरिएका केही नियम राम्रो भएको महिलाको लागि महिला दक्षिण कोरियाकी अध्यक्ष रितु श्रेष्ठ बताउँछिन् । ‘अहिले विदेशी वुहारी बनेर तुरुन्तै आउन पाईंदैन । भाषा पास गर्नुपर्छ । कोरियाको बारेमा बेसिक कुरा जानकारी लिएको हुनैपर्छ । त्यसैले नेपालबाट बिहे गरेर आउनेको संख्या कम भएको छ,’ उनले भनिन् ।

आफ्नो प्रतिक्रिया दिनुहोस |
सम्बन्धित शिर्षकहरु
  • दशैंमा फोनमनीबाट पैसा पटाऔँ काठमाण्डौंमा घर जितौँ
  • सउलमा द एज ब्यान्डसँग झुमे दर्शक
  • नानाआङा धिम सहयोगको लागि किम्हेमा डिजे पार्टी
  • छुसकको दोस्रो दिन शेर्पा सङ्घले ‘हिमालयन साङ्गीतिक धमाका–२०२४ गर्ने
  • ईपिएस

    वन र सेवा क्षेत्रमा पनि कोरियाले नेपाली श्रमिक ल्याउने

    अनलाइन खबर दक्षिण कोरियाले यो वर्ष (सन् २०२४)देखि रोजगार अनुमति प्रणाली (ईपीएस)मार्फत थप ३ वटा क्षेत्रमा पनि नेपाली श्रमिक लिन थाल्ने भएको छ । कोरियाली सरकारले नेपालबाट वन क्षेत्र, सेवा क्षेत्र र रुट इन्डष्ट्री क्षेत्रमा पनि श्रमिक ल्याउने भएको हो । अहिले कृषि, ...

    एम टि यूको प्रतिनिधि सभा बैठक सम्पन्न, WPS को लागि संघर्ष गरिने

    प्रवासी श्रमिकहरुको अधिकारको निम्ति आवाज उठाउँदै आएको संस्था प्रवासी श्रमिक युनियन MTU दक्षिण कोरियाको प्रतिनिधि सभा बैठक २०२४ सम्पन्न भएको छ। सौल स्थित कोरियन प्रजातान्त्रिक श्रमिक महासंघ (केसिटियू) को हलमा सम्पन्न सभाले गतवर्षको गतिविधिहरुमाथि छलफल एवम ...

    राजु लामाको मंगोलियन हार्ट ब्याण्डले कोरिया तताउने निश्चित

    दक्षिण कोरियाको महान चाड सलनालको अवसरमा हुने ४ दिने लामो बिदाको पहिलो दिन फेब्रुअरी ९ तारिख नेपालको सुप्रसिद्ध गायक राजु लामाको मंगोलियन हार्ट व्याण्डको लाईभ कन्सर्टले कोरियाको माईनस डिग्रीको चिसो मौसममा नेपाली गीत संगीत मार्फत नेपाली माहोल तताउने निश्चित ...

    महिला / बालबालिका

    कोरियामा निर्मलाको अत्माहत्याले उब्जाएको प्रश्न

    मञ्जु गुरुङ ,, " म्याम म यहाँबाट निस्कन चाहन्छु । साइन मागेको पनि दिदैन । इलिगल बनाइदिन्छु भन्छ । काम पनि दिदैन । नेपालबाट आएको ६ महिना भयो । रिन ...

    कोरियामा महिलाका लागि महिलाका अध्यक्षमा पार्वती

    दक्षिण कोरियामा नेपाली महिलाहरुद्धारा संगठित महिलाको लागि महिला नाम संस्थाको अध्यक्षमा व्यवसायी तथा समाजसेवी पार्वती मोक्तान चयन भएका छन् । ...

    कोरियामा निबन्ध प्रतियोगितामा उत्कृष्ठ पुरस्कार प्राप्त लेख

    अलबिदा आमा -बाला राई निद्रामै थिएँ, म्यासेन्जरमा आएको फोनको घण्टीले ब्युझिएँ । हतार उठेर सिरानीनिर राखेको फोन तानें बिहानको छ बज्नै लागेको ...

    एनआरएन कोरियाले जुम मार्फत तिज मनाए

    एनआरएनए दक्षिण कोरियाले महिलाहरुको ठूलो चाड तिजलाई जुम मार्फत छलफल गरी मनाएका छन् । एनआरएन महिला संयोजकको नेतृत्वमा शुभकामना आदन प्रदान तथा ...