छुसक र दशैको तुलना , आज छुसकको मुख्य दिन

सउल

कोरियानहरुको एक मुख्य पर्व छुसकको आज (विहिबार सेप्टेम्बर १५) मुख्य दिन हो । हिजोदेखि नै सार्वजनिक विदा दिएकाले मानिसहरु प्राय गाउमा परिवार तथा आफन्त भेट्न गइसकेका छन् । कोही आज जादै छन् । शहरका बजार सडक प्राय सुनसान भइसकेको छ । बालबालिका , बृद्धा बृद्धा सबैजना घरमा भेला भएर परिवारसंग खानपिन गर्दै रमाइरहेका हुन्छन् । धेरैदिन पछिको आफन्तसंगको भेटघाटमा भलाकुसारी त छदै छ । विशेष गरी बाल बालिका र महिलाहरु परम्परागत पहिरण हान्बोक लगाएर रमाउने गर्छन् ।

छुसकलाई कोरियन भाषामा हान्गावी, छुइ०छुझल पनि भनिन्छ । लुनार पत्र अनुसार चन्द्रमा पूर्ण भएको बेला यो पर्व मनउने गर्छन् । त्यसैले पूर्ण भएको जुनलाई हेरेर प्राथना गरे चिताएको पुरा हुने जनविश्वास पनि छ । यस पर्वमा  कोरियन भाषामा सोइ०फयाइ० अथार्त हातले बनाउने खानेकुरा  चामलको मिठोबाट बनाउने विभिन्न थरीका तक यो पर्वको विषेशता हो ।

यो पर्वको अर्को विषेशता प्राकृतीसंग सम्बन्धीत छ । वर्षा मौसममा लगाएको अन्न बाली पाकेपछि घर भित्राउने बेला हो । त्यसैले पाकेको नयाँ अन्न बाँलीबाट विभिन्न परिकार बनाएर पृतीलाई चढाउने गरिन्छ । हामीले बनाएको अन्नबाली यस्तो बन्यो भन्ने जानकारी गराउदै पितृलाई प्राथना गर्ने चलन यो पर्वमा देखिन्छ । हाम्रो दशै पर्वमा पनि विषेश गरी प्राकृतीपुजक समुदायले नयाँ अन्नबालीलाई प्राकृती र पितृलाई चडाउने प्रचनल रहेको छ ।

कोरियामा छुसकलाई एक मुख्य पर्वको रुपमा लिएर लगातार ३ दिन सार्वजनिकविदा दिने गर्छन् । यसपाली पनि छुसक विदा लगतै शनिबार र आइतबार परेकोले पाँच दिन विदा परेको छ । यस पर्वमा छुसक शुरु हुनुभन्दा अघिदेखि नै पितृ समाधिस्थलमा पुगेर झारहरु काटेर सफा गर्ने गर्छन । समाधिस्थल पितृलाई फुल चडाउदै विभिन्न फलफूल , रक्सी र खाना चडाएर पितृ पुजा गर्ने गर्छन् । दशैमा पनि पितृलाई सम्झेर शराद्ध गर्नको लागि १६ शराद्ध तिथी मिती नै तोकिदिएको हुन्छ ।

दशैमा हिन्दु धर्म अनुसार दुर्गावेदीको पुजा गरिने र अनेक शक्ति पिठहरुको पुजा गरिने गर्छन । धार्मिक परम्परा अनुसार हतियार , सवारी साधन, यन्त्रलगात सम्पूर्ण मानिसले प्रयोग गर्ने सामग्रीको पनि पुजा गर्ने गरिन्छ । तर राक्षस र देवताको वीचको धार्मिक कथा अनुसार देवताहरुको  विजयीलाई दशमीको रुपमा चामलको टिका लगाउने र ठूलाबाट अर्शिवाद लिने प्रचलन छ । छुसकमा पनि रमाइलोको लागि  परम्परागत खेल खेल्ने गरिन्छ भने दशैमा पिगं खेलेर रमाउने गर्छन ।तर छुसकमा त्यस्तो खासै गरिदैन । त्यसैले छुसक र दशैलाई तुलना गर्दा केही चलन मिले पनि केही फरक पनि पाउछौ ।