हिउँ

कोरियामा हिउँ नदेख्ने को छ र ? जाडो महिना सुरु भए पछि तुसारो पर्छ । झन जाडो भए पछि हिउँ पर्छ । फुस फुस परि रहन्छ । सुरुमा हिउँ झर्दा भुँईमा जम्दैन । बिलाउँछ पानी बन्छ । धेरै झरे पछि हिउँको चाला आफ्नै छ । अलि अलि जम्न खोज्छ । जम्छ । झन जम्छ । तह तह बन्छ ।
सबैले पढेकै हो पानी माइनस तापक्रम तिर झरे पछि जम्छ । हिउँ बन्छ । त्यसैले हिउँ परेको बेला तापक्रम चिसो हुन्छ । यता हिउँ फुस्फुसाएको पनि २४ घन्टा पुग्नै लाग्यो । यसो कम्पनीको थर्मोमिटर तिर आँखा लाउँछु माइनस १४ डिग्री सेल्सियसमा पुगेछ । यस्तै बेला हावा चल्छ । अनि मुटु छेडेर जान्छ चिसोको झोक्काले ।
रातको काम छ । साधरण समयमा पनि चिसो हुन्छ । झन हिउँ झरेको झरेकै छ । हुन त टिनको छानाको कम्पनी छ । हिउँ भित्रै त परेको छैन । बाहिर हिउँ सबै कुरा कक्रिएका छन् । जमेका छन् । म टिनको छाना भित्र जमेको झै छु । मेसिन तताउने सानो हिटर छ । मान्छे तिर फर्काएको भए मलाई पनि न्यानो हुँदो हो । चिसोले चलि रहेको मेसिन बन्द हुन्छ । हिटर बालि राखे चलि रहन्छ । त्यसैले मेसिनलाई हिटर छ मान्छेलाई बाल भो । म त्यही हिटरमा समय मिलाएर हात तेर्साउँछु । हात तातेको काम चाङ हुन्छ ।
………………….
पौष लागेपछि जाडो हुन्थ्यो । जाडो हुनु भनेको बिहान अबेरसम्म उठ्न अल्छि लाग्ने समय भैगयो । भएका न्याना लुगा लगाएरै सुतिन्थ्यो । जस्ताको तस्तै उठ्यो । पानीमा हात हाल्न नसकिने चिसो हुन्थ्यो । त्यस्तो चिसोमा कसले हातमुख धुनु । सिधै गयो खाजा मस्कायो । खाजा प्रायः मकै हुन्थ्यो । जाडोको समय जति चपायो त्यति नै रसिलो लाग्ने । झन पिरो गुन्द्रुकको अचार खान पाए दिन बनि हाल्थ्यो । स्कुल नभएको दिन मकै चपाउँदै पतकर ल्याउनु अनिवार्य हुन्थ्यो ।
जाडोमा गाईभैसीका लागि पनि विशेष गोठ तयार हुन्थ्यो । बारीका छेउ छेउमा तितेपाते हुन्थे । बाख्राले अलि अलि खाने भए पनि खासै मन नपराउने घाँस । बर्षाको बेला घाँस काट्दा तितेपाते शीत बोकेर बस्थ्यो । कोही नजिक भए  भिजाउँथ्यो । त्यसैले मलाई तितेपाते मन पर्दैनथ्यो । अल्छि लागेको बेला बाख्रा कराए त्यही तितेपाते काटेर बाख्रोलाई हाल्दिन्थे । मेरो ताल देखेर बाख्रा मिठो घाँस खान नपाए पनि चुप लागेरै बस्थ्यो । बाले देखे कराउँथे । ‘एक नम्बरको अल्छि के गरेर पाल्छस् हो स्वास्नी । तितेपाते भनेको जाडोमा फरिको बनाउनु पर्दैन ?’ म बोल्दिनथेँ । ‘जोहो गर्न पनि जान्नु पर्छ ।’ उनि थप्थे । हो त्यही तितेपातेको फरिको बनाइन्थ्यो । अनि गोठलाई वरिपरि बारिन्थ्यो । कतै सानो प्वाल भए पनि पातपतिङ्गर राखेर टालिन्थ्यो । गाईभैसीका डसना पतकर हुन्थ्यो । अझ गोठलाई न्यानो बनाउन ठूलाठूला मुडा जोडर आगो बालिन्थ्यो । त्यसरी बालेको आगो कतै केही नहोस भनेर हेर्न एक जना रातमा पनि गोठमै सुत्थे । मलाई गोठमा सुत्न मन भए पनि दाइ सुत्थ्यो ।
कुनै कुनै बर्ष हिउँ पथ्र्यो । गोठमा धुवाँ धुवाँ गरेर आगो बालिन्थ्यो । गाउँ भरिका गोठमा त्यसै गर्थे । पुरै गाउँको गोठबाट धुँवाको मुस्लो निस्कन्थ्यो । हिउँको चिसो कटाउने सजिलो उपाय थियो ।
मलाई फुसफुस पर्ने हिउँमा कुद्न खुब रमाइलो लाग्थ्यो । पानीले जस्तो हिउँले भिजाउँदैनथ्यो । जता कुदे पनि हुने । हिउँ जम्दै गए पछि दाइहरु भन्थे । ‘खरायो मार्न जाऔ ।’ म दाजुभाइमध्ये सबै भन्दा लिखुरे थिएँ । त्यसैले मलाई लैजानका लागि तिनिहरु त्यति मन गर्दैनथे । म गैदिन्थे । नआइजा भन्दा भन्दै ।
हिउँ बाक्लो परेपछि जे हिड्दा पनि पाइला देखिन्थ्यो । त्यही पाइला पछ्याउँदै गए पछि कतै न कतै लुकेर बसेको खरायो देखिन्थ्यो । जाडोले कक्रिएको खरायो खासै दौडिन सक्दैनथ्यो । त्यसैले समाउँथे । यस्तो चलान गाउँ भरि नै थियो । त्यही भएर खरायो मार्न जाने चलन नै थियो ।
दाजुभाइको डफ्फामा म अलि पछि नै थिएँ । मेरो पछि पछि काले कुकुर थियो । उसले स्वाँक स्वाँक भुँइतिर सुध्यो । अनि म तिर हेरेर कुई कुई गर्यो । हामी डाँडैडाँडा धेरै हिउँ भएको उकालो चढ्दै थियौ । कुकुर गहिरो खोँचको बाटो लाग्यो । म त्यसै पनि दाजुभाइको डफ्फा भन्दा पछि थिएँ । मलाई त्यति भाउ दिएका पनि थिएनन् । त्यसैले दाजुभाइ भन्दा कुकुरको पछि लागेँ । जे त पर्ला ।
अलि माथि पुगेको सानो सानो पाइला देखियो । कुकुर सुध्दै अघि हिडिरेको थियो । पक्का खरायो होला । मलाई लाग्यौ । आज म देखाउँछु दाजुभाइलाई खरायो समाएर । जोस चल्यो । म कुकुरसँगै दौडिएँ । अलि पर एउटा ठूलो उन्युघारी थियो । कुकुर त्यही पुगेर रोकियो । एक फन्का लगायो । मलाई लाग्यो शिकार हात पर्यो ।
मैले हेरेँ हिउँमा परेको सानो सानो पाइला त्यही भित्र छिरेकोथ्यो । त्यसैले मैले उन्युघारी भित्र छिर्ने खोजेँ । कुकुर कुइँकुइँ गरेको गरेकै थियो । घारी भित्र केही देखिदैन । छिरौ बाटो छैन । दाजुभाइलाई बोलाउँ भने मलाई बाल नदिनेहरुलाई के बोलाउनु ? उन्युघारी भन्दा मास्तिर अलि अग्लो ठाउँथ्यो । त्यसैमा चढेँ । सानो ढुंगाले उन्युमा हानेँ । चाइचुइ भएन । अब त्यही ठाउँबाट उन्युमा उफ्रने जुक्ति आयो ।
भएभरको बल लगाएर उन्युको घारीमा उफ्रिएँ । ध्वार्र । पछाडी ढाडमा चिसो भो । म उन्युको बिचमा पुगेँ । यसो ढाड छाम्छु बाले दशैमा ल्याइदिएको नयाँ जाकेटको घाँटीको भाग मात्रै बाँकी छ । ढाड तिर दुई भाग भएर च्यातिएको छ । हात दुखेको छ । काँडाले घोचेर रगतै निस्केछ । जिउमा पनि कोतरेको छ । मैले उन्यु मात्रै होला भनेर उफ्रेको ठाउँमा घँघरु काँडाको रुख परेछ । काँडाको रुखमा भर भरको बल लाएर उफ्रे पछि के हुनु ? अब जे हुनु भयो । न रुनु न हास्नु । बल्ल बल्ल बाहिर निस्किएँ । घरमा के भनेर जानु ? कुकुर जोड जोडले भुक्दैथ्यो । डाँडामा पुगेका दाजुभाइका डफ्फा कुकुर भुकेको सुनेर खरायो हो ? भन्दै कराउँदै छन् । म जित्न हिडेको मान्छेको ताल यस्तो छ ।
……………….
बाले बनाएको गोठमा अहिले पनि गाइभैसी न्यानो गरेर सुति रहेका होलान् । पतकर पनि न्यानै होला । बाले भनेको जोहो गर्न म यता चिसोमा कठ्याङ्ग्रीदै ड्युटीमा छु । कहिलेसम्म चल्छ कुन्नी यसरी ?